||Sundarakanda ||
|| Sarga 51||( Slokas in Gujarati )
हरिः ओम्
Sloka Text in Telugu , Kannada, Gujarati, Devanagari, English
સુંદરકાંડ.
અથ એકપંચાશસ્સર્ગઃ||
તં સમીક્ષ્ય મહાસત્ત્વં સત્ત્વવાન્ હરિસત્તમઃ|
વાક્ય મર્થવદવ્યગ્રઃ તં ઉવાચ દશાનનમ્||1||
અહં સુગ્રીવસન્દેશાત્ ઇહ પ્રાપ્તઃ તવાલયમ્|
રાક્ષસેંદ્ર હરીશસ્ત્વાં ભ્રાતા કુશલમબ્રવીત્||2||
ભ્રાતુઃ શૃણુ સમાદેશં સુગ્રીવસ્ય મહાત્મનઃ|
ધર્માર્થોપહિતં વાક્ય મિહચામુત્ર ચ ક્ષમમ્||3||
રાજા દશરથો નામ રથકુજ્ઞરવાજિમામ્|
પિતેવ બંધુર્લોકસ્ય સુરેશ્વર સમદ્યુતિઃ||4||
જ્યેષ્ઠઃ તસ્ય મહાબાહુઃ પુત્રઃ પ્રિયકરઃ પ્રભુઃ|
પિતુર્નિર્દેશાન્નિષ્ક્રાંતઃ પ્રવિષ્ઠો દંડકાવનમ્||5||
લક્ષ્મણેન સહભ્રાત્રા સીતાયા ચાપિ ભાર્યયા|
રામો નામ મહાતેજા ધર્મ્યં પન્થાનમાશ્રિતઃ||6||
તસ્ય ભાર્યા વને નષ્ટા સીતા પતિમનુવ્રતા|
વૈદેહસ્ય સુતા રાજ્ઞો જનકસ્ય મહાત્મનઃ||7||
સમાર્ગમાણસ્તાં દેવીં રાજપુત્ત્રઃ સહાનુજઃ|
ઋષ્યમૂકમનુપ્રાપ્તઃ સુગ્રીવેણ સમાગતઃ||8||
તસ્ય તેન પ્રતિજ્ઞાતં સીતાયાં પરિમાર્ગણમ્|
સુગ્રીવસ્યાપિ રામેણ હરિરાજ્યં નિવેદિતમ્||9||
તતઃ તેન મૃથે હત્વા રાજપુત્ત્રેણ વાલિનમ્|
સુગ્રીવઃ સ્થાપિતો રાજ્યે હર્યૃક્ષાણાં ગણેશ્વરઃ||10||
ત્વયા વિજ્ઞાતપૂર્વશ્ચવાલી વાનરપુંગવઃ |
રામેણ નિહત સજ્ઞ્ખ્યેશરેણૈકેન વાનરઃ||11||
સ સીતા માર્ગમાણે વ્યગ્રઃ સુગ્રીવસત્યસંગરઃ|
હરીન્ સંપ્રેષયામાસ દિશઃ સર્વા હરીશ્વરઃ||12||
તાં હરીણાં સહસ્રાણિ શતાનિ નિયુતાનિ ચ|
દિક્ષુ સર્વાસુ માર્ગન્તે હ્યથશ્ચોપરિચામ્બરે||13||
વૈનતેયસમાઃ કેચિત્ કેચિત્ તત્રાનિલોપમાઃ|
અસંગતયઃ શીઘ્રા હરિવીરા મહાબલાઃ||14||
અહં તુ હનુમાન્નામ મારુતસ્ય ઔરસસ્સુતઃ|
સીતાયાસ્તુ કૃતે તૂર્ણં શતયોજનમાયતમ્||15||
સમુદ્રં લંઘયિત્વૈવ તાં દિદ્રુક્ષુરિહાગતઃ|
ભ્રમતા ચ મયા દૃષ્ટા ગૃહે તે જનકાત્મજા||16||
તદ્ભવાન્ દૃષ્ટધર્માર્થઃ તપઃ કૃત પરિગ્રહઃ|
પરદારાન્ મહાપ્રાજ્ઞ નોપરોદ્ધું ત્વમર્હસિ||17||
ન હિ ધર્મ વિરુદ્ધેષુ બહ્વાપાયેષુ કર્મસુ|
મૂલઘાતિષુ સજ્જન્તે બુદ્ધિમન્તો ભવદ્વિથાઃ||18||
કશ્ચ લક્ષ્મણમુક્તાનાં રામકોપાનુવર્તિનામ્|
શરણામગ્રતઃ સ્થાતું શક્તો દેવાસુરેષ્વપિ||19||
ન ચાપિ ત્રિષુ લોકેષુ રાજન્ વિદ્યેત કશ્ચન|
રાઘવસ્ય વ્યળીકં યઃ કૃત્વા સુખમવાપ્નુયાત્||20||
તત્ત્રિકાલહિતં વાક્યં ધર્મ્યમર્થાનુબન્દિ ચ|
મન્યસ્વ નરદેવાય જાનકી પ્રતિદીયતામ્||21||
દૃષ્ઠા હીયં મયા દેવી લબ્દં ય દિહ દુર્લભમ્|
ઉત્તરં કર્મ યત્ શેષં નિમિત્તં તત્ર રાઘવઃ||22||
લક્ષિતેયં મયા સીતા તથા શોકપરાયણા|
ગૃહ્યાયાં નાભિજાનાસિ પજ્ઞ્ચાસ્યામિવ પન્નગીં||23||
નેયં જરયિતું શક્યા સાસુરૈરમરૈરપિ|
વિષસંસૃષ્ટ મત્યર્થં ભુક્તમન્નમિવૌજસા||24||
તપઃ સન્તાપલબ્દસ્તે યોsયં ધર્મપરિગ્રહઃ|
ન સ નાશયિતું ન્યાય આત્મ પ્રાણપરિગ્રહઃ||25||
અવધ્યતાં તપોભિર્યાં ભવાન્ સમનુપશ્યતિ|
આત્મનઃ સાસુરૈર્દેવૈર્હેતુઃ તત્રાપ્યયં મહાન્||26||
સુગ્રીવો નહિ દેવોऽયં નાસુરો ન ચ રાક્ષસઃ|
ન દાનવો ન ગંધર્વો ન યક્ષો ન ચ પન્નગઃ||27||
તસ્માત્ પ્રાણપરિત્રાણં કથં રાજન્ કરિષ્યસિ|
ન તુ ધર્મોપસંહારં અધર્મફલસંહિતમ્||28||
તદેવ ફલમન્વેતિ ધર્મશ્ચાધર્મનાશનઃ|
પ્રાપ્ત ધર્મફલં તાવત્ ભવતા નાત્ર ન સંશયઃ||29||
ફલમસ્યાપ્યધર્મ્યસ્ય ક્ષિપ્રમેવ પ્રપત્સ્યસે|
જનસ્થાનવથં બુદ્ધ્વા બુદ્ધ્વા વાલિવથં પ્રતિ||30||
રામસુગ્રીવ સખ્યં ચ બુદ્ધ્યસ્વ હિત માત્મનઃ|
કામં ખલ્વહ મપ્યેકઃ સવાજિરથકુજ્ઞરામ્||31||
લંકાં નાશયિતું શક્તસ્તસ્યૈષ તુ ન નિશ્ચયઃ|
રામેણ હિ પ્રતિજ્ઞાતં હર્યૃક્ષગણસન્નિધૌ||32||
ઉત્સાદનમમિત્રાણાં સીતાયૈસ્તુ પ્રધર્ષિતા|
અપકુર્વન્ હિ રામસ્ય સાક્ષાદપિ પુરંદરઃ||33||
ન સુખં પ્રાપ્નુયાદન્યઃ કિં પુનસ્ત્વદ્વિધો જનઃ|
યાં સીતે ત્યભિજાનાસિ યેયં તિષ્ટતિ તે વશે||34||
કાળરાત્રીતિ તાં વિદ્ધિ સર્વલંકાવિનાશિનીં|
તદલં કાલપાશેન સીતાવિગ્રહરૂપિણા||35||
સ્વયં સ્કન્થાવસક્તેન ક્ષમમાત્મનિ ચિન્ત્યતાં|
સીતાયા સ્તેજસા દગ્ધાં રામ કોપપ્રપીડિતામ્||36||
દહ્યમાના મિમાં પશ્ય પુરીં સાટ્ટપ્રતોળિકાં|
સ્વાનિ મિત્ત્રાણિ મન્ત્રીંશ્ચ જ્ઞાતીન્ ભાતૄન્ સુતાન્ હિતાન્||37||
ભોગાન્દારાં શ્ચ લંકાં ચ મા વિનાશમુપાનય|
સત્યં રાક્ષસ રાજેંદ્ર શૃણુષ્વ વચનં મમ||38||
રામદાસસ્ય દૂતસ્ય વાનરસ્ય ચ વિશેષતઃ|
સર્વાન્ લોકાન્ સુસંહૃત્ય સભૂતાન્ સ ચરાચરાન્||39||
પુનરેવ તથા સ્રષ્ઠું શક્તો રામો મહાયશાઃ|
દેવાસુર નરેન્દ્રેષુ યક્ષરક્ષોગણેષુ ચ||40||
વિધ્યાધરેષુ સર્વેષુ ગન્ધર્વેષૂરગેષુ ચ|
સિદ્ધેષુ કિન્નરેન્દ્રેષુ પતત્રિષુ ચ સર્વતઃ||41||
સર્વભૂતેષુ સર્વત્ર સર્વકાલેષુ નાસ્તિ સઃ|
યો રામં પ્રતિયુધ્યેત વિષ્ણુતુલ્ય પરાક્રમમ્||42||
સર્વલોકેશ્વર સ્યૈવં કૃત્વા વિપ્રિય મુત્તમં|
રામસ્ય રાજસિંહસ્ય દુર્લભં તવ જીવિતમ્||43||
દેવાશ્ચ દૈત્યાશ્ચ નિશાચરેન્દ્ર ગંધર્વવિધ્યાધરનાગયક્ષાઃ|
રામસ્ય લોકત્રયનાયકસ્ય સ્થાતું નશક્તાઃ સમરેષુ સર્વે||44||
બ્રહ્મા સ્વયંભૂશ્ચતુરાનનોવા
રુદ્રસ્ત્રિણેત્રઃ ત્રિપુરાન્તકો વા|
ઇન્દ્રો મહેન્દ્રોઃ સુરનાયકો વા
ત્રાતુમ્ ન શક્તા યુધિ રામવધ્યં||45||
સ સૌષ્ટવો પેત મદીનવાદિનઃ
કપેર્નિશમ્યાપ્રતિમોऽપ્રિયં ચ|
દશાનનઃ કોપવિવૃત્તલોચનઃ
સમાદિશત્ તસ્ય વધં મહાકપેઃ||46||
ઇત્યાર્ષે શ્રીમદ્રામાયણે આદિકાવ્યે વાલ્મીકીયે
ચતુર્વિંશત્ સહસ્રિકાયાં સંહિતાયામ્
શ્રીમત્સુંદરકાંડે એકપંચાશસ્સર્ગઃ ||
|| Om tat sat ||